นวัตกรรมการพัฒนาต้นแบบเมืองสุขภาพดีดิจิตอลออนไลน์ยุคใหม่ Thailand 4.0
เชิดเกียรติ แกล้วกสิกิจ (ภบ.เกียรตินิยมอันดับ 1) , สม.
สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 2 พิษณุโลก กรมควบคุมโรค
บทคัดย่อ
ความเป็นมา เขตเมืองคือบริเวณลักษณะเฉพาะที่มีประชากรอยู่อาศัยอย่างหนาแน่นเป็นชุมชน ระยะต่อไปสังคมเปลี่ยนไปสู่ความเป็นเมืองมากขึ้นส่งผลให้เกิดปัญหาโรคและภัยสุขภาพที่ซับซ้อน สังคมเมืองจำเป็นต้องมีการพัฒนากลไกการมีส่วนร่วมของประชาชนในการติดต่อสื่อสารรูปแบบต่างๆได้ตลอด 24 ชั่วโมง ในการช่วยเหลือ และดำเนินกิจกรรมป้องกันควบคุมโรคและภัยสุขภาพ เกิดการแบ่งบันข้อมูลความรู้ได้ทุกที่ทุกเวลา กระจายข้อมูลข่าวสารได้อย่างรวดเร็ว ตอบสนองความต้องการใช้ชีวิตของคนเมืองยุคใหม่
วัตถุประสงค์ เพื่อส่งเสริมให้ประชาชนได้เข้าถึงบริการเชิงรุกมาตรการเตือนภัยการเฝ้าระวังป้องกันควบคุมโรคและภัยสุขภาพในรูปแบบสังคมสมมุติออนไลน์ขนาดใหญ่ เกิดการรับรู้ข้อมูลความเสี่ยงสุขภาพตามสถานการณ์ มีความตระหนักในการป้องกันตนเองมากขึ้น วิธีการดำเนินงาน โดยการพัฒนานวัตกรรมต้นแบบเมืองดิจิตอลออนไลน์เตือนภัยโรคและภัยสุขภาพรูปแบบที่ทันสมัย แล้วจัดทำมาตรการเตือนภัยฯ ให้สอดรับกับสถานการณ์พร้อมการเผยแพร่ปฏิสัมพันธ์สู่ประชากรในเขตเมืองอย่างสม่ำเสมอต่อเนื่อง
ผลการดำเนินงาน พบว่าได้นวัตกรรมต้นแบบ“เมืองสุขภาพดี”ดิจิตอลออนไลน์ โดยมีลักษณะรูปแบบที่สำคัญคือใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์สมัยใหม่ ฟรีเว็ปบล็อค http://ubdpc2.blogspot.com [1] มีชุมชนเสมือนย่อยเป็นสื่อสังคมออนไลน์ คือ ชุมชน Facebook, LINE, Twitter, Google plus แล้วสร้างคุณสมบัติให้มีเครื่องมือ“ล่ามอัจฉริยะ”แปลเนื้อหาจากภาษาไทยเป็นภาษาท้องถิ่น เช่น ภาษาม้ง และภาษากลุ่มประเทศอาเซียน เช่น เมียนม่า ลาว เขมร มาลายู เวียดนาม ชวา อินโดนีเซีย ฟิลิปปินส์ รวมทั้งภาษาต่างๆ ทั่วโลกอีกกว่า 103 ภาษา เช่น จีน ญี่ปุ่น เกาหลี อังกฤษ ฝรั่งเศส เสปน เยอรมัน อาหรับ ละติน ฯลฯ ทุกคนสามารถเข้าถึงความรู้ได้โดยไร้เขตแดนทางภาษาและวัฒนธรรม มีระบบวิเคราะห์สถิติแสดงผลการปฏิสัมพันธ์ในเมืองเป็นรายวัน รายสัปดาห์ รายเดือน และเวลาทั้งหมด เป็นรูปแบบตัวเลข แผนภูมิกราฟ เข้าถึงได้จากโทรศัพท์มือถือสมาร์ทโฟนและคอมพิวเตอร์ มีผู้ร่วมปฏิสัมพันธ์ช่วงเดือน ตุลาคม 2560 ถึง มีนาคม 2561 จำนวน 19 เรื่อง กว่า 1,700 ครั้ง เรื่องยอดนิยมมากที่สุด 5 อันดับ เรียงจากมากไปหาน้อย คือ โรคไข้เลือดออก โรคอุจาระร่วง อุบัติเหตุทางถนน โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และโรคไข้หวัดใหญ่
สรุปและวิจารณ์ ต้นแบบเมืองสุขภาพดีดิจิตอลออนไลน์มีลักษณะที่สำคัญ คือ ประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ผสมผสานกัน ดำเนินการทางเว็ปบล็อค มีชุมชนย่อยเป็นสื่อสังคมออนไลน์ยอดนิยม มีเครื่องมือล่ามอัจฉริยะแปลเนื้อหาจากภาษาไทยเป็นภาษาท้องถิ่น ภาษากลุ่มประเทศอาเซียน และภาษาสำคัญต่างๆ ทั่วโลกอีกกว่า 103 ภาษา ไร้เขตแดนทางภาษาและวัฒนธรรม มีระบบวิเคราะห์สถิติอัตโนมัติเป็นตัวเลข และแผนภูมิกราฟ ปฏิสัมพันธ์ผ่านโทรศัพท์มือถือสมาร์ทโฟน และคอมพิวเตอร์ กระจายแบ่งปันข้อมูลความรู้ทางสาธารณะได้ในวงกว้าง รวดเร็ว ภายในเวลาอันสั้น ไร้รอยต่อข้อจำกัดด้านเวลาและพื้นที่ สื่อสารทางตรงถึงประชาชนเหมาะสมกับวิถีชีวิตคนเมือง ข้อเสนอแนะ ทิศทางการใช้ประโยชน์ในระยะต่อไป หน่วยงานส่วนกลางและหน่วยงานในระดับพื้นที่ ควรดำเนินการรวบรวมเทคนิควิธีการนวัตกรรมฯ นี้ แล้วประยุกต์ขยายผลกระตุ้นคนเมืองรุ่นใหม่ผ่านช่องทางสาธารณะต่างๆ ให้กลุ่มเป้าหมายได้เข้าถึงบริการความรู้ในการป้องกันตนเอง ปรับเปลี่ยนทัศนคติและพฤติกรรม รู้วิธีการหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง ป้องกันตนเองล่วงหน้า จะช่วยลดหรือบรรเทาความรุนแรงของโรคและภัยสุขภาพ มุ่งสู่สังคมเมืองสุขภาพดีถ้วนหน้า
คำสำคัญ : เขตเมือง , ออนไลน์, โรคและภัยสุขภาพ, นวัตกรรม,
เขตเมืองคือบริเวณลักษณะเฉพาะที่มีประชากรอยู่อาศัยอย่างหนาแน่นเป็นชุมชน ระยะต่อไปสังคมเปลี่ยนไปสู่ความเป็นเมืองมากขึ้นส่งผลให้เกิดปัญหาโรคและภัยสุขภาพที่ซับซ้อน สังคมเมืองจำเป็นต้องมีการพัฒนากลไกการมีส่วนร่วมของประชาชนในการติดต่อสื่อสารรูปแบบต่างๆได้ตลอด 24 ชั่วโมง ในการช่วยเหลือ และดำเนินกิจกรรมป้องกันควบคุมโรคและภัยสุขภาพ เกิดการแบ่งบันข้อมูลความรู้ได้ทุกที่ทุกเวลา กระจายข้อมูลข่าวสารได้อย่างรวดเร็ว ตอบสนองความต้องการใช้ชีวิตของคนเมืองยุคใหม่
ดำเนินการตั้งแต่เดือน ตุลาคม 2560 เป็นต้นมา และปรับปรุงเนื้อหาบทความใหม่ทุก 1 เดือน ต่อไปข้างหน้าโดยไม่กำหนดเวลาสิ้นสุด
กลุ่มเป้าหมายได้เข้าถึงบริการความรู้ในการป้องกันตนเอง ปรับเปลี่ยนทัศนคติและพฤติกรรม รู้วิธีการหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง ป้องกันตนเองล่วงหน้า จะช่วยลดหรือบรรเทาความรุนแรงของโรคและภัยสุขภาพ มุ่งสู่สังคมเมืองสุขภาพดีถ้วนหน้า
นำเสนอในเวทีวิชาการต่างๆ และเผยแพร่ทางเว็ปไซต์หน่วยงานต่างๆ ที่รวบรวมผลงาน R2R
มีความก้าวหน้าสม่ำเสมอตามแผน
