ผลของการพัฒนารูปแบบการรักษาทางกายภาพบำบัดต่อการเพิ่มมุมการเคลื่อนไหวในท่านั่งของผู้ป่วยผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม (Effect of development rehabilitation protocol for improve knee ROM in sitting position)
พัฒนาโครงร่างวิจัย
1. ชื่อโครงการ (ภาษาไทย - ภาษาอังกฤษ)
2. ภูมิหลังและที่มาของโครงการ (Background and Rational)
จากสถิติจำนวนผู้ป่วยทั้งหมดที่เข้ารับการรักษาที่แผนกเวชศาสตร์ฟื้นฟูและกายภาพบำบัด โรงพยาบาลพญาไท2 ในปี พ.ศ. 2554- 2555 มีผู้ป่วยด้วยข้อเข่าเสื่อมมาก ผู้ป่วยเหล่านี้เมื่อได้รับการรักษาทางยา การทำกายภาพบำบัด ออกกำลังข้อเข่า ลดน้ำหนักตัว หรือการรักษาทางเลือกอื่นแล้วยังไม่สามารถบรรเทาอาการปวดและความพิการที่เกิดขึ้นได้ ส่งผลให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่แย่ลง ผู้ป่วยจึงมีความจำเป็นที่จะต้องเข้ารับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม เพื่อลดอาการปวด แก้ไขการผิดรูปของข้อเข่า เช่น เข่าโก่ง (genu varus) เข่าชนกัน (genu valgus) เพิ่มองศาการเคลื่อนไหวในการงอและเหยียดของข้อเข่า เพื่อเพิ่มคุณภาพชีวิตให้แก่ผู้ป่วยให้สามารถกลับเข้าร่วมกิจกรรมของครอบครัวและสังคมได้
และพบว่าในปี พ.ศ.2554 – 2555 ผู้ป่วยที่มีแนวโน้มไม่สามารถงอเข่าได้ 90 องศาก่อนกลับบ้านเพิ่มสูงขึ้น เป็นผลจากระดับความเจ็บปวด การอักเสบหลังจากการผ่าตัด และความตึงตัวของกล้ามเนื้อ ซึ่งส่งผลให้ระดับการใช้งานข้อเข่าเทียมด้วยการเดินมีประสิทธิภาพลดลง จึงมีความสนใจที่จะศึกษาปัจจัยที่มีผลทำให้ผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมหลังเข้ารับการทำกายภาพบำบัดสามารถพัฒนาความสามารถในการเดิน และใช้ชีวิตประจำวันได้ดีขึ้นก่อนที่ผู้ป่วยกลับออกจากโรงพยาบาลไป ซึ่งจากการทบทวนกระบวนการรักษาทางกายภาพบำบัด พบว่า การจัดลำดับกระบวนการรักษาที่มีประสิทธิภาพ รวมถึงการให้คำแนะนำแก่ผู้ป่วยและญาติในการจัดท่าทาง การวางขาที่ถูกต้องร่วมกับการวางแผ่นเย็น มีผลให้ผู้ป่วยลดอาการปวด และมีความสุขสบายก่อนการออกกำลังกายได้ ซึ่งนำการศึกษานี้ไปเป็นแนวทางแก่นักกายภาพบำบัด พยาบาลผู้ดูแลผู้ป่วย และญาติ เพื่อใช้ในการฟื้นฟูข้อเข่าเทียมของผู้ป่วย ให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้น
3. วัตถุประสงค์ของโครงการวิจัย (Objective)
3.1 วัตถุประสงค์หลัก (Primay Objective)
เพื่อศึกษาประสิทธิภาพในการจัดลำดับการฟื้นฟูสมรรถภาพการรักษาทางกายภาพบำบัดในผู้ป่วยผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่า อย่างเป็นระบบ และมีแบบแผนเดียวกัน
3.2 วัตถุประสงค์รอง (Secondary Objective)
4. วิธีการดำเนินโครงการ (Materials and Methods)
4.1 การออกแบบการวิจัย (Study Design)
Analytical study แบบ Experimental study มีรูปแบบการเปรียบเทียบแบบ control chart
(P chart) โดยเมื่อทำการศึกษาด้วยการวางแผ่นประคบเย็นร่วมกับการจัด position แล้วจะมีมุมการเคลื่อนไหวของข้อเข่าได้ดีขึ้น
4.2 ประชากรที่ศึกษา (Study Population)
กลุ่มผู้ป่วย TKA
4.3 แหล่งที่มาของประชากร (Source of Study Population)
ผู้ป่วยหลังผ่าตัด TKA ในโรงพยาบาลพญาไท 2
4.4 การได้มาซึ่งประชากรที่ศึกษา (Method of Recruitment of Study Population)
หน่วยงานทาง MSK ส่งข้อมูลสู่แผนกเวชศาสตร์ฟื้นฟูและกายภาพบำบัดว่ามีผู้ป่วยที่ทำการผ่าตัดเปลี่ยนแปลงเข่าเทียมเพื่อเตรียมสู่ post-op rehabilitation program
4.5 เกณฑ์การคัดเลือกประชากรที่ศึกษา (Selection Criteria)
4.5.1 เกณฑ์การคัดเลือกผู้ร่วมวิจัย/อาสาสมัคร (Inclusion Criteria)
กลุ่มผู้ป่วยหลังผ่าตัดเปลี่ยนเข่าเทียม (TKA)ทุกรายที่ผ่าตัดใน ร.พ. พญาไท 2
4.5.2 เกณฑ์ไม่รับเข้าในการศึกษา (Exclusion Criteria)
กลุ่มผู้ป่วยหลังผ่าตัดเปลี่ยนเข่าเทียม ชนิด REVISION TKA
4.5.3 เกณฑ์การถอนผู้ร่วมวิจัย/อาสาสมัครหรือยุติการเข้าร่วมการวิจัย (Withdrawal or Termination Criteria)
กลุ่มผู้ป่วยก่อนการผ่าตัดเปลี่ยนเข่าที่มีภาวะแทรกซ้อนทางระบบอื่น ( High risk) เช่น vascular insufficiency, DVT, varicose vein อันมีผลให้หลังผ่าตัดเปลี่ยนเข่าผู้ป่วยอาจมีโรคแทรกซ้อน และไม่สามารถทำการรักษาทางกายภาพบำบัดได้ตามกำหนด และอยู่โรงพยาบาลยาวกว่าที่กำหนด
4.6 วิธีการแบ่งกลุ่มประชากรที่ศึกษา (Allocation of Study Population)
4.7 จำนวนประชากรที่ต้องการจะศึกษา (Sample Size) และการคำนวณขนาดตัวอย่าง (Sample Size Calculation)
ผู้ป่วยหลังผ่าตัดเปลี่ยนเข่าตั้งแต่ ปี 2555 - 2556
4.8 ขั้นตอนการศึกษา (Study Procedures)
STUDY PROCEDURE:
1.แผนก PT รับ consult post-op ภายใน 24 ชั่วโมง
นักกายภาพบำบัดให้คำแนะนำ และขอความร่วมมือจากพยาบาล ผู้ดูแลผู้ป่วยผ่าตัดเปลี่ยนเข่าเคสนั้นๆ ในการให้คำแนะนำในการจัดวาง position ของขาร่วมกับการวางแผ่นเย็น เพื่อ ลดอาการบวมและปวด และความสุขสบายในการวางขา เพื่อความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อขา
- การจัด position วางหมอนสูงร่วมกับ การวางแผ่นเย็นทุก 20 นาที
-exercise program for bedside
2.PT เริ่มประเมินผู้ป่วย และทำการรักษาทางกายภาพบำบัดตาม Discharge planing **
- ภายหลังการรับconsult จากวอร์ด ภายใน 24 ชั่วโมงหลังผ่าตัด โดยแบ่งเป็น
** ที่ bed side [post-op day 1-2]
กรณีผู้ป่วยมีความเสี่ยงในการเคลื่อนไหวมุมงอเข่าในท่าหนึ่ง < 90° PT จะต้องมาปรึกษา senior PT เพื่อปรึกษาปัญหาที่เกิดขึ้น ก่อนส่งผู้ป่วยขึ้นทำ rehabilitation program ที่ชั้น16 ( Floor) มีเกณฑ์ข้อใดข้อหนึ่งดังนี้ [1.pain scale >5/10 2. นั่งห้อยขาข้างเตียง< 60°]
** ที่ แผนกเวชศาสตร์ฟื้นฟูและกายภาพบำบัดชั้น 16 post op day 3-5
3. หากกรณีผู้ป่วยเกิดปัญหาไม่สามารถนั่งห้อยขาได้ ถึง 90° ก่อนกลับบ้าน senior PT จะต้อง alert MDT เพื่อ set new target goal หรือทำการนัดมาทำกายภาพบำบัดต่อเนื่องเป็นผู้ป่วยนอก
** ทำการประเมินผู้ป่วย และทำการรักษาทางกายภาพบำบัดตามแบบประเมินที่กำหนดไว้
4.9 การวัดผล/การวิเคราะห์ผลการวิจัย (Outcome Measurement/Data Analysis) (กระบวนการวัดผล/ วิเคราะห์ผล รวมถึงสถิติที่ใช้)
4.10 หลักฐาน ข้อมูล หรือเอกสารอ้างอิงที่แสดงว่าการวิจัยนี้น่าจะมีความปลอดภัยและ/หรือมีประโยชน์ต่อผู้ร่วมวิจัย/อาสาสมัคร/สังคม
กรรมการจริยธรรม
5. แผนการดำเนินการ (Outline of the Study) และผลที่คาดว่าจะได้รับในแต่ละช่วงระยะเวลา
6. ผลที่คาดว่าจะได้รับเมื่อการดำเนินงานเสร็จสิ้นที่เป็นรูปธรรมและตัวชี้วัดความสำเร็จของโครงการ
ผู้ป่วยผ่าตัดเปลี่ยนเข่าเทียมปี2556 จะมีอาการปวดลดลงและสามารถพัฒนาการออกกำลังกายได้ตามโปรแกรมและมีพฤติกรรมเคลื่อนไหวท่านั่งงอเข่าไม่ถึง 90° ก่อนกลับบ้าน น้อยลงกว่าปี 2555
7 แผนการนำผลงานดังกล่าวออกสู่การใช้ประโยชน์ (Implementation)
8. ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับจากการวิจัย
8.1 ประโยชน์ต่อผู้ร่วมวิจัย/อาสาสมัครเป็นรายบุคคล
พัฒนาทักษะการฟื้นฟูสมรรถภาพการออกกำลังกายของผู้ป่วยTKA และปรับปรุงกระบวนการ rehabilitation program ให้มีประสิทธิภาพและมีประโยชน์ต่อผู้ป่วย
8.2 ประโยชน์ต่อวิชาชีพโดยรวม
สามารถเพิ่มประสิทธิภาพในการฟื้นฟูผู้ป่วยแล้วผ่าตัดเปลี่ยนเข่าให้สามารถใช้ชีวิตประจำวันได้ดีขึ้นและปลอดภัย
8.4 อื่นๆ
ความก้าวหน้าในการดำเนินการวิจัย/ปัญหาหรืออุปสรรคระหว่างทำวิจัย
อัพเดทความเคลื่อนไหว
อัลบั้มภาพ
วิดีโอ
- อ่าน 8721 คน
- พิมพ์หน้านี้
แสดงความคิดเห็น